رعایت احترام در معاشرت در بیان امام صادق(ع)

رعایت ادب در معاشرت با دیگران

ادب و مواظبت بر فضائل اخلاقی از بزرگترین سرمایه‌های معنوی برای هر انسان محسوب می‌شود.

انسان با رعایت آداب اخلاقی و اجتماعی جایگاه خود را در جامعه تحکیم بخشیده و دل‌ها را به سوی خود جذب می‌کند. دوست و دشمن، افراد با ادب را ستوده و از اعماق جان به آنان به دیده احترام می‌نگرند.

امام صادق علیه السلام رعایت اصول اخلاقی و توجه به آداب انسانی را از ویژگی‌های مکتب تشیع دانسته و آن را بر شیعیان راستین امری ضروری و لازم می‌شمارد و می‌فرماید: «لیس منا من لم یوقر کبیرنا ولم یرحم صغیرنا¹ ؛ شیعه ما نیست کسی که بزرگترها را احترام نکند و به کوچکترها ترحم ننماید..»

1) بحار الانوار، ج 75، ص 138.

5 سفارش اخلاقی از امام صادق(ع)

طَلَبتُ فَراغَ القلبِ فوَجَدتُهُ فی قِلَّةِ المالِ؛

آسایش دل را جستجو کردم و آن را در کمى مال و ثروت یافتم.

مستدرک الوسائل: ج12، ص174، ح13810

---

أدنَى الإسرافِ هِراقَةُ فَضلِ الإناءِ ؛

 کم ترین اندازه اسراف، دور ریختن ته مانده ظرف (غذا یا آب) است .

---

امام صادق : مِن أخلاقِ الأنبِیاءِ السِّواکُ ؛

مسواک کردن از اخلاق پیامبران است .

میزان الحکمه ، ح 9053

---

امام صادق علیه السلام : أعطِهِم اُجورَهُم قَبلَ أن یَجِفَّ عَرَقُهُم ؛

پیش از آن که عرق آنان(کارگران) خشک شود ، مزدشان را بپرداز .

الکافى ، ج5، ص289

---

 

امام صادق علیه السلام : لَستُ اُحِبُّ أن أرَى الشّابَّ مِنکُم إلاّ غادِیا فی حالَینِ : إمّا عالِما أومُتَعَلِّما ؛

دوست ندارم جوانى از شما [شیعیان] را جز بر دو گونه ببینم : دانشمند یا دانشجو

الأمالى ، طوسى ، ص 304 .

اخلاق از کلام امام صادق (ع)

اخلاق از کلام گوهربار امام صادق (ع)

حضرت صادق علیه السلام فرمود: «اِنَّ سوء الْخُلْقِ لَیفْسِدُ الْعَمَلَ کَما یفْسِدُ الخِلُّ الْعَسَلَ؛ ¹ همچنان که سرکه عسل را تباه می‌کند، بدخلقی نیز عمل را تباه می‌کند..» و در روایت دیگر به جای کلمه «العمل» تعبیر «لَیفْسِدُ الاْیمانَ: ایمان را تباه می کند.» ² به کار رفته است؛ یعنی بدخلقی ایمان را تباه می‌سازد که در این صورت خطر آن دوچندان خواهد شد؛ زیرا ایمان ریشه و اساس انسانیت را تشکیل می‌دهد و آسیب دیدن آن ضررهای جبران ناپذیری را در پی دارد.

به همین جهت، وقتی به پیامبر خبر دادند که زنی شبها عبادت می‌کند و روزها روزه دارد؛ ولی اخلاقش زشت است و همسایگان را با زبان آزار می‌دهد، حضرت فرمود: «لا خَیرَ فیها، هِی مِنْ اَهْلِ النّارِ؛ ³ خیری در او نیست، او اهل آتش است..»

1.اصول کافی، ج2، ص101 روایت 1963

2.اصول کافی، ج2، باب سوء الخلق.

3. بحارالانوار، ج71، ص394.