ادامه دلایل نقلی بر اثبات وجود حضرت حجت(عج)... (آیات قرآن کریم)
٢ .دومین آیه: خداوند کسانى از شما را که ایمان آوردند و اعمال شایسته انجام دادند وعده فرمود که آنان را قطعا در زمین خلیفه خواهد کرد؛ همانطور که کسانى را که پیش از آنان بودند به خلافت گمارد و قطعا دینشان را براى آنها مستقر خواهد نمود؛ دینى که براى آنها پذیرفت و قطعا آنان را پس از خوفشان به حالت امنیت دگرگون مىکند، تا مرا عبادت کنند و چیزى را شریک من ننمایند و هرکه بعد از آن کفر ورزد، پس قطعا آنان فاسقاند. 1
امام صادق علیه السّلام فرموده است که این آیه درباره حضرت قائم و اصحاب وى به شمار مىرود. 2
انتظار، وظیفه هر مسلمان
قالَ الاِمامُ الْجَوادُ علیه السلام : اِنَّ الْقائِمَ مِنّا هُوَ الْمَهْدِىُّ الَّذى یَجِبُ اَنْ یُنْتَظَرَ فى غَیْبَتِهِ وَ یُطاعَ فى ظُهُورِهِ.
امام جواد علیه السلام فرمود: همانا قائم ما مهدى علیه السلام است که بر مسلمان واجب است در زمان غیبت او منتظرش باشد و هنگام ظهورش از او اطاعت کند.
منتخب الأثر، ص 223 .
تکلیف در زمان انتظار
عَنْ الاِمامِ الْمَهْدىّ علیه السلام فى تَوْقیعِهِ اِلى مُحَمَّدِ بْنِ عُثْمانَ: وَ اَکْثِرُوا الدُّعآءَ بتَعْجیلِ الْفَرَجِ فَاِنَّ ذلِکَ فَرَجُکُم
حضرت مهدى علیه السلام در نامه مبارکش به سفیر خود محّمد بن عثمان فرمود: براى تعجیل فرج زیاد دعا کنید، چون همین دعا موجب فرج شماست.
منتخب الأثر، ص 268 .
انتظار مخلصان
عَنِ الاِمامِ الْجَوادِ علیه السلام قالَ: ...اِنَّ لَهُ غَیْبَةٌ یَکْثُرُ اَیّامُها، وَیَطْوُلُ اَمَدُها یَنْتَظِرُ خُرُوجَهُ الُمخْلِصُونَ وَ یُنْکِرُهُ الْمُرْتابُونَ
از امام جواد علیه السلام نقل شده که فرمود: ...حضرت داراى غیبتى است که روزهایش زیاد و مدّتش طولانى است. پس افراد مخلص منتظر ظهور او هستند و افراد شکّاک مُنکر او هستند.
منتخب الأثر، ص 224 .
دلایل نقلى بر اثبات وجود امام مهدى (عجّ) کدامند؟
با استفاده از آیات و روایات مىتوان وجود امام مهدى (عجّ) را ثابت کرد:
الف) قرآن کریم
آیات متعددى در شأن امام مهدى (عج) هست که امامان معصوم (ع)، تفسیر، تأویل تطبیق این آیات را بر وجود مقدس امام زمان (عج) و حکومت جهانى آن عدالت گستر بیان نمودهاند که در ذیل براى نمونه به پارهاى از این آیات اشاره مىشود:
١ . وَ لَقَدْ کَتَبْنٰا فِی اَلزَّبُورِ مِنْ بَعْدِ اَلذِّکْرِ أَنَّ اَلْأَرْضَ یَرِثُهٰا عِبٰادِیَ اَلصّٰالِحُونَ؛ 1 ما در زبور داوود پس از تورات نوشتهایم که سرانجام بندگان شایسته ما وارث زمین مىشوند.
امام باقر علیه السّلام در مورد عِبٰادِیَ اَلصّٰالِحُونَ؛ فرمودهاند: قائم و اصحاب وى مىباشند. 2
1 ) . سوره انبیا، آیه ١٠۵ .
2 ) . منتخب الاثر، ص ١۵٩ .
قالَ النّبِىُّ صلی الله علیه و آله : طُوبى لِلصّابِرینَ فى غَیْبَتِهِ، طُوبى لِلْمُتَّقینَ عَلى مُحَجَّتِهِمْ، اُوْلئِکَ وَصَفَهُمُ اللّه ُ فى کِتابِهِ فَقالَ:«وَالَّذینَ یُؤْمِنُونَ بالْغَیْبِ»وَ قالَ:«اُولئِکَ حِزْبُ اللّه ِ اَلا اِنَّ حِزْبَ اللّه ِ هُمُ الْمُفْلِحُونَ«
پیامبراکرم صلی الله علیه و آله فرمود: خوشا به حال کسانى که در غیبت حضرت صبور باشند و خوشا به حال کسانى که در محبت ورزیدن در راه اهل بیت علیهم السلام استوار ماندند، خداوند آنها را در کتابش اینطور توصیف نموده است: «آنها که به جهان غیب ایمان آوردند آنها حزب اللّه هستند، آگاه باشید به درستى که حزب اللّه رستگار است1. »2
1.مجادله: 22تعیین صاحبان اموال رسیده از جانب حضرت صاحب الزمان(عج)
محمد بن شاذان می گوید:
مالی را تقدیم امام (ع) نمودم و توضیح ندادم که از کیست.
جواب آن رسید که فلان قدر آن متعلق به فلانی و فلان قدر دیگر از فلان شخص دیگر است.1
1.معجزات امام مهدی، علامه سید هاشم حسینی بحرانی، ص 230
متکلمین براى اثبات وجود حضرت مهدى (عج) به دلایل مختلفى استدلال مىکنند که مهمترین آنها عبارتاند از:
برهان لطف؛ برهان عنایت؛ برهان فطرت؛ برهان واسطه فیض؛ برهان علت غایى؛ برهان امکان اشرف؛ برهان مظهر جامع؛ برهان تجلى اعظم؛ برهان عدم تبعیض در فیض؛ برهان تقابل قطبین؛ برهان لزوم عقل بالفعل و برهان حساب احتمالات.
از میان براهین فوق، برهان لطف را مختصر توضیحی مىدهیم:
متکلمان، لطف را بر خداوند واجب مىدانند، زیرا او بندگان خود را عبث و بیهوده نیافریده و هدفی برایشان در نظر گرفته که آنان خود نمی توانند این راه را پیدا کنند پس راه رسیدن به هدف را براى ایشان فراهم و روشن مىسازد (قاعده لطف) .
این قاعده ایجاب مىکند که در میان جامعه، امامى باشد تا محور حق بوده و جامعه را از خطاى مطلق بازدارد ١ و آنان را به سعادت حقیقى، هدایت کند.
1. على اصغر رضوانى، موعودشناسى و پاسخ به شبهات، ص ٢۶٧ .(با اندکی تلخیص و تغییر)
امام صادق علیه السلام به زُراره
فرمود: اگر زمان
غیبت را درک کردى، این دعا را همیشه داشته باش: خدایا، خودت را به من بشناسان، چون
اگر خودت را به من نشناسانى، پیامبرت را نخواهم شناخت، خدایا رسول خود را به مـن
معرّفى کن چون اگر رسول تو را نشناسم، حجّت تو را نخواهم شناخت، خدایا حجّت خود را
به من معّرفى کن زیرا اگر حجّت تو را نشناسم از دین خود گمراه شده ام.
بحارالأنوار، ج 52، ص 146 .
بهترین راه آشنایى با حضرت در زمان غیبت مراجعه به سخنان ائمه (ع) است که حضرت را معرفى کردهاند. فهم درست روایات نیز مستلزم مراجعه به علما و کتابهاى روایى است و هرگاه آن حضرت را شناختیم، به آن حضرت علاقهمند مىشویم و این علاقه موجب انس گرفتن با آن حضرت مىگردد.
قالَ اَبُو عَبْدِاللّه ِ علیه السلام: مَنْ ماتَ مِنْکُمْ عَلى هذَا الْأَمرِ مُنْتَظِرا لَهُ کانَ کَمَنْ کان فى فُسْطاطِ الْقآئِم.
امام صادق علیه السلام فرمود: کسى که بر این امر بمیرد و منتظر امام علیه السلام باشد همانند کسى است که درخیمه امام قائم علیه السلام باشد.
بحارالأنوار، ج52، ص 125 .
امام هشتم(ع) به نقل از پدران بزرگوارش فرمودند: رسول خدا صلى الله علیه و آله فرمودند: برترین اعمال امّت من انتظار فرج از خداى عزوجل مى باشد.
بحارالأنوار، ج 52، ص 122.
امام صادق علیه السلام فرمود: اگر کسى که منتظر حضرت است از دنیا
برود و حضرت بعد از او قیام کند اجر او همانند اجر کسى است که زمان او را درک
کرده، پس بکوشید ومنتظر باشید، گوارا باد بر شما اى یاران مورد لطف خدا.
کتاب، الغیبة نعمانى، ص 200.
دلایل عقلى و نقلى اثبات امام مهدى (عج): اثبات وجود امام با دلیلهاى عقلى و آیات و روایات؛
محمد بن قاسم علوی می گوید:
با گروهی از علویان بر حکیمه خاتون وارد شیم و او گفت آیا آمده اید که از ولادت ولی خدا از من بپرسید؟ گفتیم آری به خدا.
گفت دیشب حضرت مهدی نزد من بودند و مرا از این مسئله آگاه نمودند. و سپس حکیمه به بیان ماجری ولادت امام زمان (ع) پرداخت.
. بحار الأنوار ، ج 78 ، ص 380
زمین از حجّتى آشکار یا نهان خالى نمی شود .
کمال الدّین ، ج 2 ، ص 511 .