شرایط سنی امام زمان(عج) در هنگام ظهور(1)

امام زمان‌علیه السلام در ظاهر با چه سنّی ظهور می‌کنند؟ (بخش اول)

برای مطالعه بخش دوم این مطلب اینجا را کلیک کنید...

مطابق روایات شیعه و سنّی، امام زمان‌علیه السلام در حالی که ظاهر او جوان و به سنّ چهل سالگی است ظهور خواهند کرد. اینک به برخی از روایات اشاره می‌کنیم:

1 - ابن صباغ مالکی به سندش از رسول خداصلی الله علیه وآله نقل کرده که در حدیثی فرمود: «مهدی از اولاد من با سن چهل سال است...».¹

2 - شیخ صدوق‌رحمه الله به سندش از اباصلت هروی نقل می‌کند که گفت: به امام رضاعلیه السلام عرض کردم: قائم شما هنگام خروج چه علامتی دارد؟ حضرت فرمود: «علامت او این است که او از حیث سنّ پیر است ولی در ظاهر جوان نشان داده می‌شود، به حدی که هر گاه کسی به او نظر می‌افکند گمان می‌کند که او سی ساله یا کمتر است. و از جمله علامات او آن است که به مرور ایام و شب‌ها پیر نمی‌شود تا آنکه مرگ او فرا رسد».²

1) الفصول المهّمة، ص 217.
2) کمال الدین، ص 652، ح 12.

نیکی به خانواده از بیان امام صادق (ع)

رسیدگی به خانواده

توسعه دادن به زندگی خانوادگی و خوشرفتاری با اعضای خانواده یکی دیگر از ویژگی‌های مورد انتظار برای مؤمن و شیعه کامل می‌باشد. پیرو واقعی امام صادق علیه السلام هیچگاه نسبت به خانواده خود، تنگ نظر، سخت گیر و بدرفتار نیست. او تلاش می‌کند که به نحو شایسته‌ای با همسر و فرزندان خود معاشرت نماید و در صورت امکان به رفاه و امور معیشتی خانواده گسترش دهد.

امام صادق علیه السلام می‌فرماید: «ان عیال المرء اسراءه فمن انعم الله علیه نعمة فلیوسع علی اسرائه فان لم یفعل اوشک ان تزول تلک النعمة¹ ؛ اعضای خانواده یک مرد همانند اسیر اویند. پس هر کسی که خداوند متعال نعمتی به او عطا کند، باید به خانواده [و زیردستان] خود گشایشی در زندگی ایجاد کند که اگر چنین نکند ممکن است این نعمت از دست او خارج شود..»

در روایتی دیگر امام صادق علیه السلام شیعیان را به خوشرفتاری با خانواده سفارش نموده و آنرا موجب طولانی شدن عمر می‌داند و می‌فرماید: «من حسن بره فی اهل بیته زید فی عمره² ؛ هر کس با خانواده خود خوشرفتاری نماید عمرش طولانی خواهد شد..»

1) کشف الغمه، ج 2، ص 207.

2) همان، ص 208.

اعتراف ابوحنفیه به علم حضرت امام صادق(ع)

اعتراف ابوحنیفه، پیشوای معروف فرقۀ حنفیّه،  به علم حضرت امام صادق (ع)

برای مطالعۀ این ماجرای زیبا روی ادامه مطلب کلیک بفرمایید...

جایگاه رفیع علمی امام صادق (ع)

جایگاه علمی امام صادق (ع) آنچنان بلند و رفیع است که گاهی حتی مخالفان و دشمنان ایشان لب به ثنای مقام علمی ایشان باز کرده اند:

بخاری،دانشمند سنی مذهب می‌نویسد: «اِتَّفَقُوا عَلی جَلالَةِ الصّادِق وَ سِیادَتِهِ؛ همه (امّت) بر بزرگی و آقایی صادق اتفاق نظر دارند.»¹

منصور دوانیقی: او که دشمن جان حضرت صادق علیه السلام بود، با این حال تحت تأثیر عظمت و جایگاه او قرار گرفته می‌گوید: «إنَّ جَعْفَرَ بْنَ مُحمَّدٍ کانَ مِمَّنْ قالَ اللَّه فیهِ «ثُمَّ أَوْرَثْنَا الْکِتابَ الَّذِینَ اصْطَفَینا مِنْ عِبادِنا» وَ کانَ مِمَّنْ اصْطَفَی اللَّهُ وَ کانَ مِنَ السّابِقینَ بِالْخَیراتِ؛² به راستی جعفر بن محمد از کسانی بود که خدا درباره آنها می‌فرماید: «سپس این کتاب [آسمانی] را به گروهی از بندگان برگزیده خود به ارث دادیم.» و او از کسانی بود که خدا او را برگزیده بود، و او از پیشتازان انجام خیرات بود.»

2)اعلام الهدایه، همان، ج 1، ص 24، ینابیع الموده، قندوزی، ج 3، ص 160.

1) تاریخ الیعقوبی، ج 3، ص 17.

زندگینامه مختصری از امام صادق (ع)

مختصر زندگینامه ای از آفتاب ششم ولایت

نام امام ششم شیعیان «جعفر»، کنیه‌اش «ابوعبدالله»، لقبش «صادق»، پدر بزرگوارش امام باقرعلیه السلام، و مادر مکرمه‌اش «ام فروه» می‌باشد. آن حضرت در هفدهم ربیع الاول سال 83 هجری قمری دیده به جهان گشود. و در سال 114 به امامت رسید. امامت حضرت همزمان بود با خلافت هشام، ولید، یزید بن ولید، ابراهیم بن ولید و مروان حمار از خلفای بنی امیه، و عبدالله بن محمد سفاح، منصور دوانیقی از خلفای بنی عباس.

بیشترین ستم از طرف منصور بر آن حضرت روا داشته شد، تا آنجا که گاه شبانه به منزل آن حضرت هجوم می‌بردند و با وضع دلخراشی او را نزد منصور می‌بردند.

منصور جسارت را به آنجا رساند که به دستور او خانه امام صادق علیه السلام را در حالی که همسر و فرزندانش داخل آن بودند، آتش زدند.

سرانجام منصور دوانیقی آن حضرت را در سن 65 سالگی، در روز 25 شوال سال 148 ه. ق در مدینه منوره به وسیله انگور زهرآلودی به شهادت رساند و در قبرستان بقیع به خاک سپرده شد.0.

معجزات ولادت امام زمان (ع)

بخش معجزات ولادت امام زمان (ع)

سخن گفتن حضرت در هنگام ولادت

نسیم و ماریه، خادمان امام عسکری می گویند:

هنگامی که حضرت صاحب الزمان(عج) از رحم مادر به دنیا آمدند، دو زانو را بر زمین نهادند و دو انگشت سبابه را به جانب آسمان بالا بردند ، سپس عطسه ای زده فرمودند:

ستایش،  مخصوص خداوند -  پروردگار جهانیان – است و درود خدا بر محمد(ص) و خاندانش باد. ستمکاران پنداشته اند که حجت خدا از میان رفته است، اگر به ما اذن درکلام داده شود، شک زایل می گردد.  

---

 

جاء الحق

راوندی به نقل از حکیمه؛ عمه امام حسن عسکری(ع) می گوید:

هنگامی که امام زمان (عج) متولد شدند، نوری در اتاقی که بودیم تابید و چون به آن حضرت نگریستم بر بازوی راستشان نوشته شده بود:

جاء الحق و زهق الباطل انّ الباطل کان زهوقا

حق آمد و باطل نابود شد، حقا که باطل نابود شدنی است.

---

منت بر ضعفای زمین

پس از هفت روز از ولادت ایشان، حکیمه به نزد حضرت امام حسن عسکری(ع) رفت. امام حسن(ع) فرمودند: فرزندم! سخن بگو!

ایشان شهادت به یکتایی خداوند دادند و به حضرت رسول(ص) و حضرت امیرالمومنین(ع) و ائمه طاهرین(ع) درود فرستادند و این آیه شریفه را تلاوت فرمودند:

«و ما اراده می کنیم که بر مستضعفان زمین منت نهاده و ایشان را وارثین زمین قرار دهیم و آنان را متمکن در زمین ساخته و به فرعون و هامان و لشکریان آن ها آنچه را که از آنان بر حذر بودند بنمایانیم.»

---

شهادت دادن در هنگام ولادت

حکیمه، عمه امام حسن عسکری (عج) در ولادت حضرت حضور داشتند. ایشان می گویند: حضرت در حال سجده به دنیا آمدند. و در دستان مبارک حضرت امام حسن (ع) قرار گرفتند و فرمودند:

«اشهد ان لا اله الا الله وحده لا شریک له و اشهد ان محمد رسول الله»

«گواهی می دهم که خدایی جز خدای یگانه نیست؛ یکتاست و شریکی ندارد. و گواهی می دهم که محمد(ص) رسول خداست.»

اصلاحات اعتقادی امام زمان (عج)

بخش اصلاحات اعتقادی امام زمان(عج)

اندیشه ها در پرتو قرآن و هدایت

قـالَ عَلىٌّ علیه السلام: یَعْطِفُ الْهَوى عَلى الهُدى اِذا عَطَفُوا الهُدى عَلَى الهوى وَ یَعْطِفُ الرَّأْىَ عَلَى الْقُرآنِ اِذا عَطَفُوا الْقُرْانَ عَلَى الرَّأْىِ.

على علیه السلام فرمود: هنگامى که مردم هدایت را تحت الشعاع هواى نفس خود قرار دهند (مهدى) خواسته هاى نفسانى را تحت الشعاع هدایت قرار مى دهد و هنگامى که مردم قرآن را بر اساس رأى و خواسته هاى خود تفسیر کنند (مهدى) آراء و نظریات را پیرو قرآن قرار مى دهد.

نهج البلاغه، خطبه 138

---

 

دانش گستری

قـالَ الصّـادقُ علیه السلام: اَلْعِلْمُ سَبْعَةٌ و عِشْرُونَ جُزْءا فَجَمیعُ ماجائَتْ بِهِ الرُّسُلُ جُزْءانِ فَلَمْ یَعْرِفِ النّاسُ حَتّى الْیَوْمَ غَیْرَ الْجُزْئَینِ فَاِذا قامَ الْقائِمُ اَخْرَجَ الْخَمْسَةَ وَ الْعِشْرینَ جُزْءً فَبَثَّها فى النّاسِ.

امام صادق علیه السلام فرمود: دانش، بیست و هفت قسمت است. تمامى آنچه پیامبران آورده اند دو قسمت است و مردم تا کنون بیش از دو قسمت را نشناخته اند. چون قائم بپاى خیزد، بیست و پنج قسمت دیگر را بیرون آورد و در میان مردم بپراکند.

موسوعة احادیث المهدى علیه السلام، ج 4، ص 53.

---

 

اقامۀ شریعت نبوی

قالَ رَسولُ اللّهِ صلی الله علیه و آله: اَلقائِمُ مِنْ وُلْدى ... وَ سُنَّتُهُ سُنَّتى یُقیمُ النّاسَ عَلى مِلَّتى وَشَریعَتى وَیَدْعُوهُمْ اِلى کِتابِ اللّهِ عَزَّوَجَلَّ.

پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله فرمود: قائم از فرزندان من است، شیوه و سنت او سنت من است و مردم را بر اساس دین و شریعت من بر پاى مى دارد و به کتاب خداوند دعوت مى کند.

موسوعة احادیث المهدى علیه السلام، ج 4، ص 53.

---

 

آموزش عمومی قرآن

قـالَ الباقِرُ علیه السلام: اِذا قامَ الْقائِمُ مِنْ آلِ مُحَمَّدٍ صلی الله علیه و آله ضَرَبَ فَساطیطَ لِمَنْ یُعَـلِّمُ النّاسَ الْقُرْانَ عَلى ما اَنْزَلَ اللّهُ.

 امام باقر علیه السلام فرمود: چون قائم آل محمد صلی الله علیه و آله کند نماید، خیمه هایى برپاى دارد تا افرادى قرآن را آنگونه که خداى نازل فرموده است به مردم بیاموزند.

نوائب الدهور، ج 3، ص 409.

---

 

احیاگر سنت و قرآن

قـالَ عَلىٌّ علیه السلام: فَیُریکُمْ کَیْفَ عَدْلُ السّیرَةِ وَ یُحْیى مَیِّتَ الْکِتابِ وَ السُّنَةِ.

امیرمؤمنان علیه السلام فرمود: (مهدى) شیوه عدالت را به شما نشان مى دهد و احکام از بین رفته کتاب و سنّت را زنده سازد.

نهج البلاغه، خطبه 138.

---

نهج البلاغه، خطبه 138.

خصوصیات شخصی امام زمان (عج)

بخش احادیث و روایات در مورد خصوصیات شخصی حضرت صاحب الزمان(عج)

آگاهی غیبی

قالَ الصّـادقُ علیه السلام: اِنَّهُ یُخْبِرُ کُلَّ قَوْمٍ بِما اسْتَبْطَنُوهُ وَ یَعْرِفُ وَلِیَّهُ مِنْ عَدُوَّهِ بِالتَّوَسُّمِ.

امام صادق علیه السلام فرمود: او (مهـدى) از آنچـه گروهها پنهان نمـوده اند خبر مى دهـد و دوست خود را از دشمنش به فراست باز مى شـناسد.

صراط المستقیم، ج 2، ص 254.

 

---

برخورد با فقرا و کار گزاران

قـالَ رَسُولُ اللّهِ صلی الله علیه و آله: عَلامَةُ الْمَهدِىّ اَنْ یَکُونَ شَدیدا عَلَى الْعُمّالِ جَـوادا بِالْمالِ رَحیما بِالْمَساکینَ.

پیامبر گرامى اسلام صلی الله علیه و آله فرمود: از نشانه هاى مهدى است: سختگیرى در برخورد با کارگزاران. بخشندگى مال. مهربانى و رحمت با تهیدستان.

موسوعة احادیث الامام المهدى، ص 246، ج 1، روایت 152.

---

 

آگاه ترین و پناه دهنده ترین

قالَ عَلِىٌ علیه السلام فى صِفَةِ الْمَهدّى: اَوْسَعُکُمْ کَهْفا وَ اَکْثَرُکُمْ عِلْما وَ اَوْصَلُکُمْ رَحِما ... شَوْقا اِلى رُؤْیَتِهِ.

امیرمؤمنان علیه السلام درباره صفات مهدى علیه السلام فرمود: پناه دهى او از همه شما گسترده تر و دانشش از همه شما بیشتر و رسیدگى به خویشانش از همه شما فزونتر است ... چقدر مشتاق دیدن اویم!

بحارالانوار، ج 51، ص 115، روایت 24.

 

---

حضور ناشناس

قالَ الصّـادِق علیه السلام: فَما تُنْکِرُ هذِهِ الأُمَّـةُ اَنْ یَفْعَلَ اللّهُ جَلَّ وَ عَزَّ بِحُجَّتِهِ کَما فَعَلَ بِیُوسُفَ اَنْ یَمْشىَ فىاَسْواقِهِمْ وَیَطَأَ بُسُطَهُمْ حَتّى یَأْذَنَ اللّهُ فىذلِکَ لَهُ.

امام ششم علیه السلام فرمود: چگونه این امت انکار مى کنند که خداوند با حجت خویش آنگونه رفتار نماید که با حضرت یوسف رفتار نمود (امام زمان علیه السلام بصورت ناشناس) در بازارهایشان حرکت نماید و پاى بر فرشهایشان بگذارد تا اینکه خدا در این باره به او اجازه (ظهور) بدهد.

الکافى، ج 1، کتاب الحجة، ص 134، روایت 885.

 

---

عمل به شیوۀ علوی

قالَ الصّـادِق علیه السلام: اِنَّ قائِمَنا اِذا قامَ لَبِسَ لِباسَ عَلىٍّ علیه السلام وَ سـارَ بِسیـرَتِهِ.

امام صادق علیه السلام فرمود: همانا چون قائم ما قیام کند، لباس على علیه السلامرا بپوشد و بر اساس شیوه و سیره او رفتار نماید.

وسائل الشیعة، ج 3، ص 348، روایت 7.

 

---

مظهر انبیا

قالَ الحُسَینُ علیه السلام: فى القائِمِ مِنّا سُنَنٌ مِنَ الاَْنْبِیاءِ ... فَاَمّا مِنْ نُوحٍ فَطُولُ الْعُمْرِ وَ أَمّا مِنْ اِبْراهیمَ فَخِفاءُ الْوِلادَةِ وَ اعْتِزالُ النّاسِ وَ اَمّا مِنْ مُوسى فَالْخَوفُ وَ الْغیبَةُ وَ أَمّا مِن عیسى فَاخْتِلافُ النّاسِ فیهِ وَ أَمّا مِنْ اَیُّوبَ فَالْفَرَجُ بَعْدَ الْبَلْوى وَ أَمّا مِنْ مُحَمَّدٍ فَالْخُرُوجُ بِالسَّیْفِ.

امام حسین علیه السلام فرمود: در قائم ما سنّتها و ویژگیهایى از پیامبران وجود دارد: از نوح علیه السلام عمر طولانى، از ابراهیم علیه السلام مخفى بودن ولادت و دورى گزینى از مردم، از موسى علیه السلام ترس و غیبت، از عیسى علیه السلام اختلاف مردم درباره او، از ایوب علیه السلام گشایش پس از گرفتاریها، و از محمّد علیه السلام قیام با شمشیر.

کشف الغمة، ج 3، ص 329.

حضرت زهرا(عج) الگویی کامل برای امام زمان(عج) (3)

اینکه حضرت زهراعلیها السلام الگوی حضرت مهدی‌علیه السلام است، یعنی چه؟(بخش سوم)

3 - حضرت در پاسخ نامه فرموده‌اند: «اگر علاقه و اشتیاق ما به هدایت و دستگیری از شما نبود به سبب ظلم‌ هایی که دیده‌ایم، از شما مردمان روی گردان می‌شدیم». امام، با اشاره به حضرت زهراعلیها السلام می‌خواهد بفرماید: همان طوری که دشمنان به حضرت زهراعلیها السلام آزار و اذیت روا داشتند و سکوتی که مسلمانان پیشه کردند، هیچ کدام سبب نشد که ایشان از دعا برای مسلمانان دست بکشند، بلکه دیگران را بر خود مقدم می‌داشتند، من نیز این ظلم‌ها و انکارها را تحمل می‌کنم و از دل سوزی و دعا و راهنمایی و ... برای شما چیزی فرو نمی‌گذارم.

حضرت زهرا(عج) الگویی کامل برای امام زمان(عج) (2)

اینکه حضرت زهراعلیها السلام الگوی حضرت مهدی‌علیه السلام است، یعنی چه؟ (بخش دوم)

1- حضرت زهراعلیها السلام تا پایان عمر شریفش با هیچ حاکم ظالمی بیعت نکرد. حضرت مهدی‌علیه السلام هم بیعت هیچ سلطان ستمگری را بر گردن ندارد.
2 - شأن صدور این نامه این است که برخی از شیعیان، امامت ایشان را نپذیرفتند. حضرت در جواب عملکرد آنها فرمود: «اگر می‌توانستم و مجاز بودم آن چنان می‌کردم که حق بر شما آشکار گردد به گونه‌ای که هیچ شکی بر شما باقی نماند، ولی مقتدای من حضرت زهراعلیها السلام است. ایشان با اینکه حق حکومت از حضرت علی‌علیه السلام سلب شد، هیچ گاه برای باز گرداندن خلافت، از اسباب غیر عادی استفاده نکرد، من نیز از ایشان پیروی می‌کنم و برای احقاق حقّم در این دوران، راه‌های غیر عادی را نمی‌پیمایم».

ادامۀ این مطلب در بخش سوم...

حضرت زهرا(عج) الگویی کامل برای امام زمان(عج) (1)

اینکه حضرت زهرا علیها السلام الگوی حضرت مهدی‌علیه السلام است، یعنی چه؟ (بخش اول)

امام زمان‌علیه السلام در توقیعی به خط مبارک خود، بعد از دعا برای عافیت شیعیان از ضلالت و فتنه‌ها و درخواست روح یقین و عاقبت به خیری آنها و تذکر به اموری چند می‌فرماید: «وفی ابنة رسول اللَّه‌صلی الله علیه وآله لی أسوة حسنة»؛¹ «فاطمه دختر رسول خداصلی الله علیه وآله برای من اسوه و الگویی نیکوست.»

در اینکه حضرت مهدی‌علیه السلام، کدام گفتار یا رفتار حضرت فاطمه‌علیها السلام را سرمشق خویش قرار داده‌اند، احتمالات فراوانی بیان شده است که در ادامۀ این مطلب در بخش دوم و سوم به آن می پردازیم...

877) الغیبة، طوسی، ص 286، ح 245.

ولادت حضرت علی اکبر(ع)

 ..:: ولادت باسعادت حضرت علی اکبر (ع) مبارکباد ::..

دانلود این تصویر

این آینۀ ختم رسل هست حسین است
انگار محمّد به سرِ دست حسین است

این لاله و ریحان حسین است
والله قسم جان حسین است

این در دل شب شمع شب تار حسین است
در دامن گهواره گرفتار حسین است

آزاد کردن بنده توسط امام حسین(ع)

عَن اَبى جَعفَرٍ علیه السلام: کانَ الْحَسَنُ وَالْحُسَیْنُ علیهماالسلام یُعْـتِقانِ عَـنْ عَـلىٍّ علیه السلام .

امام باقر علیه السلام فرمود: امام حسن و امام حسین علیهماالسلام از جانب حضرت على علیه السلام بنده آزاد مى کردند.

طبقات ابن سعد، زندگانى امام حسین علیه السلام ص 36

آزاد کردن بنده به نیابت از امام على علیه السلام نیز، کارى خداپسندانه بود که بدین وسیله هم بردگان آزاد مى شدند، هم یاد نیک از گذشتگان بود.

عذر پذیری امام حسین (ع)

قَـالَ الحُسَینُ علیه السلام: لَوْ شَتَمَنى رَجُلٌ فى هذِهِ الاُذُنِ (و اَوْمى اِلَى الیُمْنى) وَاعْتَذَرَ لى فِى الاُْخْرى، لَقَبِلْتُ ذلِکَ مِنْهُ.

امام حسین علیه السلام فرمود: اگر کسى در این گوش من (اشاره کرد به گوش راست) ناسزا گوید و در گوش دیگرم عذرخواهى کند، پوزش او را از او قبول مى کنم.

احقاق الحق ج 11 ص 431

از نشانه هاى روح بلند، «عذرپذیرى» است. این صفت، از صفات خداست. هر که به درگاه خدا به خطاى خویش اعتراف کند و از او عذر و بخشایش بخواهد، خداوند هم عذرخواهى او را مى پذیرد و از گناهانش مى گذرد. صفت «غفّار»، «توّاب»، «عفوّ»، «غفور» همه اشاره به این نکته دارد و خوب است مؤمنان هم نسبت به هم کینه به دل نگیرند و از خطا و بدى یکدیگر درگذرند.

دعای امام حسین(ع)

کانَ دُعـاءُ الْحُسَـیْنِ بْنِ عَلىٍّ علیهماالسلام: اَللّهُمَّ ارْزُقْنىِ الرَّغْـبَةَ فِى الاْخِرَةِ، حَتّى أَعْرِفَ صِدْقَ ذلِکَ فى قَلْبى بِالزَّهادَةِ مِنّى فىدُنْیاىَ، اَللّهُمَّ ارْزُقْنى بَصَرا فىأمْرِ الاْخِرَةِ حَتّى أَطْلُبَ الْحَسَناتِ شَوْقا، وَاَفِرَّ مِنَ السَّیِّئاتِ خَوْفا یارَبِّ.

از دعاهاى امام حسین علیه السلام این بود که: خدایا! شوق به آخرت عطایم کن تا از بى رغبتیم به دنیا صدق آن را بشناسم. خدایا! چشم بصیرت در امر آخرت روزیم فرما تا با شوق دنبال خوبیها رفته و از گناهان گریزان شوم.

موسوعة کلمات الامام الحسین علیه السلام ص 809

کم گویی از بیان امام کاظم (ع)

کم گویی ، حکمت بزرگی است ، بر شما باد به خموشی که آسایش نیکو و سبکباری و سبب تخفیف گناه است . تحف العقول ، ص 437

پوستر شهادت حضرت زینب (س)

.: دریافت این تصویر :.

امام باقر (ع) راستگو و بخشنده ترین

کانَ الباقِرُ علیه السلام اَصْدَقَ النّاسِ لَهْجَةً وَاَحْسَنَهُمْ بَهْجَةً وَاَبْذَلَهُمْ مُهْجَةً.

امام باقر علیه السلام راستگوترین مردم و زیباترین آنان و بخشـنده ترین افـراد آنان نسبت به اشـیاء گرانبـها بـود.

المناقب، ج 4، ص 208.

صداقت در گفتار، برخورد نیکو و چهره بشّاش و اهل جود و بخشش بودن از فضایل اخلاقى است که اگر کسى داشته باشد، نزد خدا و خلق خدا محبوب مى شود.

پاداش صبر از کلام امام باقر(ع)

قـالَ الصَّـادِقُ علیه السلام سَمِعتُ أَباجَعْفَرٍ یَقُولُ علیه السلام: اِنّى لاََصْبِرُ مِنْ غُلامى هذا وَ مِنْ أهْلى عَلى ما هُوَ أمَرُّ مِنَ الْحَنْظَلِ. إنَّهُ مَنْ صَبَرَ نالَ بِصَبْرِهِ دَرَجَةَ الصّائِمِ الْقائِمِ وَ دَرَجَةَ الشَّهیدِ الّذى قَدْ ضَرَبَ بِسَیْفِهِ قُدّامَ مُحَمَّدٍ صلی الله علیه و آله.

امام صادق علیه السلام فرمود از امام باقر علیه السلام شنیدم که مى فرمود: همانا من نسبت به این برده و نسبت به خانواده ام صبر پیشه مى کنم بر چیزى که (حتی) تلختر از حنظل است. براستى آنکه صبر کند، بواسطه صبرش به درجه روزه دار شب زنده دار مى رسد و نیز به درجه شهیدى مى رسد که در پیشگاه پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله جنگیده و شمشیر زده است.

وسائل الشیعة، ج 11، ص 209، روایت 5.

مدارا و تحمّل و صبر بر ناملایمات رفتارى دیگران از فضایل اخلاقى است و از موارد حلم و بردبارى به شمار مى رود. یکى از موارد صبر هم، صبورى در برابر اخلاق و رفتار تند دیگران است.

شیوۀ صدقه دادن امام باقر (ع)

قـالَ الصَّـادِقُ علیه السلام: کانَ أبى اِذا تَصَدَّقَ بِشَى ءٍ وَضَعَهُ فى یَدِ السّائِلِ ثُمَّ ارْتَجَعَهُ مِنْهُ فَقَبَّلَهُ وَ شَّمَهُ ثُمَّ رَدَّهُ فى یَدِ السّائِلِ وَ ذلِکَ اِنَّها تَقَعُ فى یَدِاللّه ِ قَبْلَ اَنْ تَقَعَ فى یَدِ السّائِلِ.

امام صادق علیه السلام فرمود: پدرم چون صدقه اى مى داد آن را در دست فقیر مى گذاشت. سپس آن را باز پس گرفته مى بوسید و مى بویید و به فقیر بر مى گرداند، چرا که صدقه قبل از آنکه به دست فقیر برسد در دست خداوند قرار مى گیرد. (خداوند آن را مى پذیرد).

طبق روایات متعدد که ارزش و فضیلت صدقه را بیان مى کند، صدقه قبل از آنکه در دست فقیر قرار گیرد در دست خدا قرار مى گیرد و برکت پیدا مى کند. این اهمیّت احسان و صدقه را مى رساند و عمل امام باقر علیه السلام نیز با توجّه به این نکته است.