آثار و فواید بحث بر مهدویت (1)

چه آثار و فوایدى بر بحث از مهدویت در این زمان مترتّب است؟ (قسمت اول)

برخى بر این گمان‌اند که طرح و بررسى موضوع مهدویت در این زمان امرى بى‌فایده است، زیرا این موضوع مربوط به آینده بشریت است و آینده و اتفاقات آن امرى است مجمل و مبهم، امّا آنچه وظیفه ماست اینکه به تکالیف خود در عصر و زمان خود عمل کنیم؛ زیرا هرعصر و زمانى مقتضیات خود را مى‌طلبد. . .  ^١ .

پاسخ: بحث از مهدویت در این عصر و زمان آثار و فوایدى دارد که در قسمت دوم مطلب به آن اشاره می خواهیم کرد...

 ١ ) . المهدى المنتظر، دکتر عداب محمود محش، ص  ٢١۴ .

سخن گفتن حضرت در هنگام ولادت

نسیم و ماریه، خادمان امام عسکری می گویند:

هنگامی که حضرت صاحب الزمان(عج) از رحم مادر به دنیا آمدند، دو زانو را بر زمین نهادند و دو انگشت سبابه را به جانب آسمان بالا بردند ، سپس طسه ای زده فرمودند:

ستایش،  مخصوص خداوند -  پروردگار جهانیان – است و درود خدا بر محمد(ص) و خاندانش باد. ستمکاران پنداشته اند که حجت خدا از میان رفته است، اگر به ما اذن درکلام داده شود، شک زایل می گردد. 

معجزات امام مهدی علیه السلام، ص 28

اثبات تولد امام زمان (عج) (3)

چه دلایلی بر آن است که امام زمان (عج) متولد شده اند؟ (قسمت پایانی)

 

 ۶ . شکل برخورد حکومت وقت، دلیلى بر ولادت حضرت مهدى (عج) است، چون معتمد، بلافاصله، پس از شهادت امام عسکرى (ع)، عمّال خود را به منزل آن حضرت فرستاد و دستور داد تا دقیقا همه‌جا را تفتیش کنند و امام مهدى(عج) را به چنگ آورند؛

 ٧ . اعتراف تبارشناسان به ولادت امام مهدى عجّل اللّه تعالى فرجه الشّریف

 ٨ . اعتراف علماى اهل سنت به ولادت امام مهدى عجّل اللّه تعالى فرجه الشّریف

اثبات تولد امام زمان(عج) (2)

چه دلایلی بر آن است که امام زمان (عج) متولد شده اند؟ (قسمت دوم)

 4 . گواهى وکلاى امام مهدى (عج) و مطلعان از معجزات ایشان (شیخ صدوق اسامى افرادى که به معجزات امام عصر (عج) آگاه بوده‌اند و ایشان را از نزدیک زیارت کرده‌ند، ذکر کرده است) ؛

5 . شهادت دادن خدمه، کنیزان و غلامان به رؤیت امام مهدى (عج)؛ (افرادى که در بیت امام عسکرى (ع) مشغول خدمت بودند، به همراه برخى کنیزان از جمله کسانى بودند که امام مهدى (عج) را ملاقات کرده‌اند؛

اثبات تولد ولی عصر(عج)

پرسش:

چه دلایلی بر آن است که امام زمان (عج) متولد شده اند؟

پاسخ:

کتاب «در انتظار ققنوس »^١ به‌طور مفصل این مسئله را بررسى کرده است، ولى به‌طور خلاصه عبارت است از:

 1 . تصریح امام عسکرى (ع) به ولادت حضرت مهدى (عج)، راوى مى‌گوید: از امام عسکرى (ع) پرسیدم: آیا شما فرزندى دارید؟ امام فرمود: آرى. ^٢ 

 

 2 . شهادت دادن قابله‌ها از جمله حکیمه خاتون (دختر امام جواد (ع) و عمه امام عسکرى (ع)) به ولادت امام مهدى (عج)؛

 3. شهادت عده‌اى از اصحاب امام عسکرى (ع) و امام هادى (ع)که در زمان امام عسکرى (ع)، حضرت مهدى (عج) را زیارت کرده بودند. هم‌چنین گواهى عده‌اى دیگر که بعد از شهادت امام عسکرى (ع) در دوره غیبت صغرا، امام مهدى (عج) را زیارت کرده‌اند؛

 ١ ) . نوشته سید ثامر هاشم العمیدى، ترجمه مهدى على‌زاده.

 ٢ ) . کافى، ج  ١ ، باب  ٧۶ ، ص  ٣٢٨ ، ح  ٢ .

معرفی امام زمان (عج) (قسمت پایانی)

معرفی حضرت صاحب الزمان(عج) (قسمت پایانی):

آن حضرت هم‌چنین داراى عصمت است. یعنى به اراده الهى اصلا امکان ندارد دچار اشتباه و خطا گردد. تمام سخنان و رفتارشان حق است.

امام زمان (عج) شباهت‌هاى فراوانى به پیامبران گذشته و امامان (ع) دارد. آن‌چنان‌که در احادیث آمده، یکى از شباهت‌هاى ایشان به بعضى پیامبران، مسئله غیبت است، زیرا بعضى از پیامبران گذشته مانند حضرت یوسف و حضرت موسى (ع) نیز غیبت داشته‌اند.

از آن امام، معجزات بسیارى نقل شده که گویاى امامت ایشان است؛ مانند خبر دادن از متن نامه ناگشوده، خبر از محتویات یک بسته قبل از باز کردن آن، جواب به سؤال نامه‌اى که سؤال کننده فراموش کرده بود سؤال خود را بنویسد، شفا دادن بیماران و موارد فراوان دیگر. . . .

معرفی امام زمان(عج)(قسمت سوم)

معرفی حضرت صاحب الزمان(عج) (قسمت سوم):

 آن حضرت براى گناهکاران از خداوند بخشش مى‌طلبد. تمام‌وقت خود را در خدمت به مردم و دوست‌دارانش مى‌گذراند. گرچه در غیبت است و ظاهرا در کارها دخالت نمى‌کند، اما چنین نیست که در جامعه فعالیتى نداشته باشد و تا زمان ظهور براى مردم کارى نکند. بلکه به فریاد مردم مى‌رسد و به آنان یارى مى‌رساند. بنابراین ما نیز نباید لحظه‌اى از یاد آن حضرت غافل شویم.

امام زمان (عج) مانند پدران بزرگوار خود، عبادت و بندگى خدا را بسیار دوست دارد و به شیعیان خود نیز توصیه مى‌کند که در عبادت و بندگى خدا و ترک گناه و ظلم به دیگران کوشا باشند.

 

ولى عصر (عج) از علم فراوان امامت برخوردار است و علم ایشان برگرفته از علم الهى است. به همین دلیل، حتى در دوران کودکى از چیزهاى مخفى خبر مى‌داد و چیزى بر او پوشیده نبود.

معرفی امام زمان (عج) (قسمت دوم)

پدر بزرگوارش او را مخفى نگاه مى‌داشت تا دشمنان به او دسترسى نداشته باشند. آن امام بعد از شهادت پدر بزرگوارش، از دیده‌ها غایب گشت و در جامعه ظاهر نگردید. او از آن زمان تا به حال در میان مردم زندگى مى‌کند، اما کسى ایشان را نمى‌شناسد و تا هنگامى که فرمان قیام از سوى خداوند به ایشان برسد، ناشناس زندگى خواهد کرد.

آن حضرت (عج) مانند امامان دیگر، بسیار مهربان و مردم‌دوست است. به فکر شیعیان و جامعه بوده، براى سعادت مردم و خوش‌بختى همه انسان‌ها دعا مى‌کند.

معرفی امام زمان (ع) (قسمت اول)

معرفی حضرت صاحب الزمان ارواحنا فداه

حضرت مهدى (عج)، امام دوازدهم ما شیعیان از نسل امام حسین (ع)، فرزند امام حسن عسکرى (ع) و مادرش «نرگس خاتون» است که به زبان عربى «نرجس» خوانده مى‌شود. بنابر قول مشهور، مادر حضرت از نسل حواریون و یاران خاص حضرت عیسى (ع) است. به دلیل فشار شدید حکومت در آن زمان، تولد امام مخفیانه و با معجزه همراه بود و عده بسیار کمى از آن مطلع شدند.

دلایل نقلی بر اثبات وجود حضرت(قسمت پایانی)

(ب. روایات)

 ٢ . حدیث وجوب اعتقاد به امام:

براساس روایات شیعه و سنى، پیامبر اکرم (ص) فرمود: «هرکس بمیرد درحالى‌که معتقد به امام زمان نباشد به مرگ جاهلیت از دنیا رفته است.» ¹

با کمترین تأمل در این روایت و نظایر آن به مصداق واقعى امام پى خواهیم برد که از آن در روایت به «امام» تعبیر شده است و اگر کسى بدون اعتقاد به او بمیرد، به مرگ جاهلیت از دنیا رفته است.

1 ) . کافى، ج  ١ ، ص  ٣٧١ ؛ مسند احمد، ج  ۴ ، ص  ٩۶ .

دلایل نقلی بر اثبات وجود حضرت(قسمت چهارم)

ب) روایات

وجود حضرت مهدى (عج) از طریق روایات نیز به اثبات رسیده است که ذکر همه آنها، ممکن و لازم نیست. لذا به چند روایت اشاره مى‌کنیم:

 ١ . حدیث ثقلین: (که شیعه و سنی به آن معتقدند.)

پیامبر اکرم (ص) فرموده‌اند: «همانا من دو چیز گرانبها را در میان شما مى‌گذارم؛ کتاب خدا، ریسمان کشیده شده از آسمان تا زمین، و اهل بیتم و همانا این دو از یک‌دیگر جدا نمى‌شوند تا در کنار حوض کوثر بر من وارد شوند.»  ٣ 

طبق این حدیث همیشه همتاى کتاب الهى یعنی اهل بیت ، در روى زمین وجود دارد که همان امام زمان هر عصر است.

دلایل نقلی بر اثبات وجود حضرت(قسمت سوم)

 ٣ . وَ نُرِیدُ أَنْ نَمُنَّ عَلَى اَلَّذِینَ اُسْتُضْعِفُوا فِی اَلْأَرْضِ وَ نَجْعَلَهُمْ أَئِمَّةً وَ نَجْعَلَهُمُ اَلْوٰارِثِینَ؛ ^١ما مى‌خواهیم تا به مستضعفان زمین نیکى کنیم یعنى آنان را پیشوایان و میراث‌بران زمین سازیم.

امام باقر علیه السّلام و امام هادى علیه السّلام فرموده‌اند: این آیه مخصوص امام زمان (عجّ) است که در آخرالزمان ظهور مى‌کند. . . و زمین را پر

از عدل و داد مى‌کند؛ هم‌چنان که پر از ظلم و ستم شده است.  ^٢ 

1 ) . سوره قصص، آیه  ۵ . 

2) . المحجه، ص  ١۶٨ .

دلایل نقلی بر اثبات وجود حضرت(قسمت دوم)

ادامه دلایل نقلی بر اثبات وجود حضرت حجت(عج)...  (آیات قرآن کریم)

 ٢ .دومین آیه: خداوند کسانى از شما را که ایمان آوردند و اعمال شایسته انجام دادند وعده فرمود که آنان را قطعا در زمین خلیفه خواهد کرد؛ همان‌طور که کسانى را که پیش از آنان بودند به خلافت گمارد و قطعا دینشان را براى آنها مستقر خواهد نمود؛ دینى که براى آنها پذیرفت و قطعا آنان را پس از خوفشان به حالت امنیت دگرگون مى‌کند، تا مرا عبادت کنند و چیزى را شریک من ننمایند و هرکه بعد از آن کفر ورزد، پس قطعا آنان فاسق‌اند. ¹

امام صادق علیه السّلام فرموده است که این آیه درباره حضرت قائم و اصحاب وى به شمار مى‌رود. ²

 

وظایف دوران غیبت

انتظار، وظیفه هر مسلمان

 

قالَ الاِمامُ الْجَوادُ علیه السلام : اِنَّ الْقائِمَ مِنّا هُوَ الْمَهْدِىُّ الَّذى یَجِبُ اَنْ یُنْتَظَرَ فى غَیْبَتِهِ وَ یُطاعَ فى ظُهُورِهِ.

امام جواد علیه السلام فرمود: همانا قائم ما مهدى علیه السلام است که بر مسلمان واجب است در زمان غیبت او منتظرش باشد و هنگام ظهورش از او اطاعت کند.

منتخب الأثر، ص 223 .

 

---

تکلیف در زمان انتظار

عَنْ الاِمامِ الْمَهْدىّ علیه السلام فى تَوْقیعِهِ اِلى مُحَمَّدِ بْنِ عُثْمانَ: وَ اَکْثِرُوا الدُّعآءَ بتَعْجیلِ الْفَرَجِ فَاِنَّ ذلِکَ فَرَجُکُم

حضرت مهدى علیه السلام در نامه مبارکش به سفیر خود محّمد بن عثمان فرمود: براى تعجیل فرج زیاد دعا کنید، چون همین دعا موجب فرج شماست.

منتخب الأثر، ص 268 .

 

---

انتظار مخلصان

عَنِ الاِمامِ الْجَوادِ علیه السلام قالَ: ...اِنَّ لَهُ غَیْبَةٌ یَکْثُرُ اَیّامُها، وَیَطْوُلُ اَمَدُها یَنْتَظِرُ خُرُوجَهُ الُمخْلِصُونَ وَ یُنْکِرُهُ الْمُرْتابُونَ

از امام جواد علیه السلام نقل شده که فرمود: ...حضرت داراى غیبتى است که روزهایش زیاد و مدّتش طولانى است. پس افراد مخلص منتظر ظهور او هستند و افراد شکّاک مُنکر او هستند.

منتخب الأثر، ص 224 .

دلایل نقلی بر اثبات وجود حضرت(قسمت اول)

دلایل نقلى بر اثبات وجود امام مهدى (عجّ) کدامند؟

با استفاده از آیات و روایات مى‌توان وجود امام مهدى (عجّ) را ثابت کرد:

الف) قرآن کریم

آیات متعددى در شأن امام مهدى (عج) هست که امامان معصوم (ع)، تفسیر، تأویل تطبیق این آیات را بر وجود مقدس امام زمان (عج) و حکومت جهانى آن عدالت ‌گستر بیان نموده‌اند که در ذیل براى نمونه به پاره‌اى از این آیات اشاره مى‌شود:

 ١ . وَ لَقَدْ کَتَبْنٰا فِی اَلزَّبُورِ مِنْ بَعْدِ اَلذِّکْرِ أَنَّ اَلْأَرْضَ یَرِثُهٰا عِبٰادِیَ اَلصّٰالِحُونَ؛ ¹ما در زبور داوود پس از تورات نوشته‌ایم که سرانجام بندگان شایسته ما وارث زمین مى‌شوند.

امام باقر علیه السّلام در مورد عِبٰادِیَ اَلصّٰالِحُونَ؛ فرموده‌اند: قائم و اصحاب وى مى‌باشند. ²

1 ) . سوره انبیا، آیه  ١٠۵ .

 2 ) . منتخب الاثر، ص  ١۵٩ .

تعیین صاحبان اموال

تعیین صاحبان اموال رسیده از جانب حضرت صاحب الزمان(عج)

محمد بن شاذان می گوید:

مالی را تقدیم امام (ع) نمودم و توضیح ندادم  که از کیست.

جواب آن رسید که فلان قدر آن متعلق به فلانی و فلان قدر دیگر از فلان شخص دیگر است.¹ 

1.معجزات امام مهدی، علامه سید هاشم حسینی بحرانی، ص 230

دلیل عقلی بر اثبات وجود حضرت

دلیل عقلى بر اثبات وجود امام مهدى (عج) چیست؟

متکلمین براى اثبات وجود حضرت مهدى (عج) به دلایل مختلفى استدلال مى‌کنند که مهم‌ترین آنها عبارت‌اند از:

برهان لطف؛ برهان عنایت؛ برهان فطرت؛ برهان واسطه فیض؛ برهان علت غایى؛ برهان امکان اشرف؛ برهان مظهر جامع؛ برهان تجلى اعظم؛ برهان عدم تبعیض در فیض؛ برهان تقابل قطبین؛ برهان لزوم عقل بالفعل و برهان حساب احتمالات.

 

از میان براهین فوق، برهان لطف را مختصر توضیحی مى‌دهیم:

متکلمان، لطف را بر خداوند واجب مى‌دانند، زیرا او بندگان خود را عبث و بیهوده نیافریده و هدفی برایشان در نظر گرفته که آنان خود نمی توانند این راه را پیدا کنند پس راه رسیدن به هدف را براى ایشان فراهم و روشن مى‌سازد (قاعده لطف) .

این قاعده ایجاب مى‌کند که در میان جامعه، امامى باشد تا محور حق بوده و جامعه را از خطاى مطلق بازدارد  ١ و آنان را به سعادت حقیقى، هدایت کند.

1. على اصغر رضوانى، موعودشناسى و پاسخ به شبهات، ص  ٢۶٧ .(با اندکی تلخیص و تغییر)

دعای زمان غیبت

امام صادق علیه السلام به زُراره فرمود: اگر زمان غیبت را درک کردى، این دعا را همیشه داشته باش: خدایا، خودت را به من بشناسان، چون اگر خودت را به من نشناسانى، پیامبرت را نخواهم شناخت، خدایا رسول خود را به مـن معرّفى کن چون اگر رسول تو را نشناسم، حجّت تو را نخواهم شناخت، خدایا حجّت خود را به من معّرفى کن زیرا اگر حجّت تو را نشناسم از دین خود گمراه شده ام.

بحارالأنوار، ج 52، ص 146 .

                                             

آشنایی با ولی عصر(عج) در غیبت

در زمان غیبت از چه طریقى مى‌توان با حضرت مهدى عجّل اللّه تعالى فرجه الشّریف آشنا شد؟

بهترین راه آشنایى با حضرت در زمان غیبت مراجعه به سخنان ائمه (ع) است که حضرت را معرفى کرده‌اند. فهم درست روایات نیز مستلزم مراجعه به علما و کتاب‌هاى روایى است و هرگاه آن حضرت را شناختیم، به آن حضرت علاقه‌مند مى‌شویم و این علاقه موجب انس گرفتن با آن حضرت مى‌گردد.

حق واجب امام زمان

حقّ واجب امام چیست؟

منظور از حق واجب، همان حقوق امام است و کلمه واجب براى دلالت بر این مطلب است که چنین حقى از طرف خداوند ثابت شده است. در یک تقسیم‌بندى کلى مى‌توان گفت، حق امام دو است:

 ١. در مقام علم، اعتقاد به امامت آن حضرت؛

 ٢ . در مقام عمل، تبعیت از دستور امام. بنابراین، انسان باید در زبان و عمل این اعتقاد را آشکار سازد.

درباره شناخت حق نیز باید گفت که منظور از آن، تنها عقیده به امام بودن او نیست، بلکه باید بداند، امام چه جایگاه و نقشى در جهان آفرینش دارد، علم و قدرت او چقدر است و. . . ؟